‍ برای ساخت آینده، رویاپردازان را کشف کنید

🎥"سرزمین فردا"، نام فیلمی علمی تخیلی از شرکت والت دیزنی به کارگردانی براد برد است که در سال 2015 منتشر شد، داستان این فیلم درباره دختر نوجوانی به نام “کیسی نیوتون” است که رویاهای بزرگی در ذهن دارد، اما وقتی دروازه‌ای به سمت سرزمین فردا برای او باز میشود، همه چیز تغییر میکند و در این راه با مردی با نام فرنک واکر (با بازی جورج کلونی) آشنا میشود و با همدیگر تصمیم می گیرند چیزهای جدیدی از این سرزمین را کشف کنند…

آسمان اکتبر October Sky داستان الهام‌بخش هومر هیکام، پسری از کول‌وود، ویرجینیای غربی را روایت می‌کند که فراتر از معادن زغال محلی رویاپردازی می‌کند. در اکتبر ۱۹۵۷، پرتاب ماهواره اسپوتنیک ۱ باعث می‌شود هومر به ساخت راکت علاقه‌مند شود. او با کوئنتین ویلسون، علاقه‌مند به ریاضیات و دوستانش روی لی کوک و شرمن اُدل همکاری می‌کند و تحت هدایت معلم حمایت‌کننده‌شان، خانم فریدیا جی. رایلی، راکت‌ها را می‌سازند. با وجود تردید مردم شهر و پدرش جان هیکام که می‌خواهد او راه معدن‌کاری را ادامه دهد، هومر و دوستانش با تلاش بی‌وقفه و خلاقیت خود، به‌دنبال موفقیت در مسابقات ملی علوم هستند.

🔸 آیا خیال‌بافی ما را به آرزوهایمان نزدیک‌تر می‌کند، یا فقط در مسیر موفقیت عقب نگهمان می‌دارد؟ در مواجهه با دردسرهای بزرگ یا وظایف طاقت‌فرسای روزانه، آدم‌ها اغلب مشغول این خیال‌پردازی می‌شوند که اگر آن کار را با موفقیت انجام دهند چه احساسی خواهند داشت. این خیال‌پردازی‌ها در لحظه احساس خوشایندی دارند و آرامش‌بخش‌اند؛ به اندازه‌ای که دست به عمل نمی‌زنیم.

💰 تصور رایج این است که نئولیبرالیسم با بحران‌های مالی، گسترش نابرابری 📉 و آسیب‌های زیست‌محیطی 🌍 به پایان راه رسیده است. بااین‌حال، واقعیت نشان می‌دهد که این نظم فکری و سیاسی همچنان توان بازتولید دارد.

رویاپردازی یا daydreaming فقط «خیال‌بافی» نیست! تحقیقات علمی نشان می‌دهد که این فرایند ذهنی پیچیده، می‌تواند هم تاثیر مثبت داشته باشد و هم گاهی منفی. نکته جالب این است که رویاپردازی با خلاقیت، حل مسائل و حتی پیش‌بینی آینده ارتباط مستقیم دارد.

غیب‌گوها، پیشگوها و حتی آینده‌پژوهان مدرن، قرن‌هاست که تلاش می‌کنند مسیر فردا را ترسیم کنند. بارها پیش‌بینی‌هایشان غلط درآمده و اعتبارشان از دست رفته، اما عجیب است که بازارشان همچنان پابرجا و پررونق است. چرا؟ 🤔

🔸 چه چیزی باعث می‌شود یک فرد، سازمان یا جامعه آینده‌ای کاملاً متفاوت را نه فقط در قالب رؤیا، بلکه به شکل یک راه‌حل عملی ببیند؟ پاسخ یک کلمه است: «بینش».

 گری کلین در کتاب جذابش "Seeing What Others Don’t" با بررسی نمونه‌های واقعی — از نجات مأموریت آپولو ۱۳ تا کشف ساختار DNA — نشان می‌دهد که بینش، یک اتفاق تصادفی یا ویژه نوابغ نیست؛ بلکه یک فرآیند شناختی قابل یادگیری و پرورش است.

«آمریکا امروز برای کسانی که شغل ثابت، همسر و خانهٔ شخصی دارند، بهشت است؛ اما برای کسانی که به دنبال اینها هستند، جهنم!»

رویای ایرانی، این تصویر آرمانی از آینده‌ای روشن و متعالی، همواره در طول تاریخ، ذهن و دل ما را به خود مشغول کرده است. این رویا، که ریشه در فرهنگ غنی، تاریخ پرفرازونشیب و آرزوهای جمعی دارد، تنها با خیال‌پردازی و امید زنده نمی‌ماند، بلکه نیازمند روایت‌هایی است که آن را به تصویر بکشد و به پیش براند. در اینجا است که داستان و ادبیات به عنوان ابزاری نیرومند وارد می‌شوند؛ چراکه داستان توانایی آن را دارد که رویاها را از دنیای ذهن به عرصه واقعیت نزدیک کند، الهام‌بخش باشد و جامعه‌ای را به حرکت درآورد.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد چرتی که به مرحله دوم خواب (N2) برسد، می‌تواند درهای شهود و خلاقیت را باز کند! مغز در این مرحله، اطلاعات را بازچینی می‌کند و راه‌حل‌ها ناگهان مثل یک جرقه ظاهر می‌شوند.

اگر این نوشته را می‌خوانید، هنوز فرصت هست تا در باب آیندهٔ بشر تأمل کنیم. چه این متن را بر پردهٔ دیجیتال می‌بینید یا بر برگه‌ای کاغذ - یادگار روزگاری که اینترنت بود - این پرسش را پیش می‌کشد: آیا تمدن انسانی به سرنوشتی محتوم می‌رود؟

پاپ فیوچریسم (Pop Futurism) جنبشی است که پیشرفت‌های علمی و فناوری را نه با زبان خشک آمار و نمودار، بلکه از طریق عناصر جذاب فرهنگ عامه مثل فیلم‌های علمی-تخیلی، موسیقی پاپ، کمیک‌ها و حتی مُد و طراحی لباس به تصویر می‌کشد.

🔹 پژوهش حاضر با هدف رابطۀ بین آرزوها و رضایت زندگی با تأکید بر مقایسۀ مدل اسلامی عملکرد آرزوها و نظریۀ خودمختاری در زمینۀ آرزوها انجام شد. روش پژوهش بر پایۀ داده‎های کتابخانه‎ای و میدانی استوار بود و نمونه آماری آن شامل 250 دانشجو بوده، که از روش نمونه‎‌گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی انتخاب شدند. ابزارهای جمع‌‎آوری اطلاعات در بخش کتابخانه‎ای منابع دست اول اسلامی و در بخش میدانی پرسشنامه‎‌های شاخص آرزو گروزت و همکاران (2005) و رضایت از زندگی داینر و همکاران (1985) بودند.

🔸 سریال «بنیاد» (Foundation) یک درام علمی-تخیلی است که بر اساس مجموعه رمانهای مشهور آیزاک آسیموف ساخته شده و توسط اپل تیوی پلاس تولید شده است. این سریال که از سال ۲۰۲۱ پخش آن آغاز شد، داستانی حماسی را در مقیاس کهکشانی روایت میکند و حول محور سقوط امپراتوری کهکشانی و تلاشهای دانشمندی به نام هری سلدون برای حفظ دانش و تمدن بشری میچرخد. با بودجه کلان و جلوههای بصری خیرهکننده، «بنیاد» یکی از بلندپروازانهترین پروژههای تلویزیونی در ژانر علمی-تخیلی محسوب میشود.

📚 در کتاب «سنگ‌فرش هر خیابان از طلاست» کیم وو-چونگ به رویاها و رویاپردازی به عنوان موتور محرک موفقیت نگاه می‌کند. او معتقد است که بدون رویاهای بزرگ، انسان به دنبال دستاوردهای بزرگ نخواهد رفت.

🔸 جهان را مانند خیابانی پهناور در نظر بگیرید که خانه‌های آن بر اساس میزان درآمد ساکنانش مرتب شده‌اند. در این خیابان، فقیرترین افراد در منتهی‌الیه سمت چپ و ثروتمندترین‌ها در انتهای سمت راست ساکن هستند، و سایرین در نقاطی بین این دو طیف زندگی می‌کنند.

🎤 مهدی فیروزان بنیان گذار «شهر کتاب» مهمان قسمت ۲۱ برنامه «اکنون...» است.

🔸 در بخشی از برنامه او به اهمیت رویا و رویاپردازی می‌پردازد.

🔹 از زمان انتشار کتاب اتوپیا اثر توماس مور در سال 1516 که این ژانر را پایه‌گذاری کرد، ادبیات آرمان‌شهری به حوزه‌ای پویا و در حال گسترش تبدیل شده است. این اثر، بررسی‌ای جامع از تحول آرمان‌شهر ارائه می‌دهد—از نخستین ظهور آن تا تغییر مسیر امروزی به سوی دیدگاه‌های تاریک و ناامیدانه دیستوپیایی که در آثاری مانند نوزده هشتاد و چهار جورج اورول و داستان ندیمه مارگارت اتوود تجلی یافته است.

⭕ صنعت سرگرمی آمریکا، از هالیوود تا استودیوهای انیمیشن، از موسیقی تا تلویزیون، همواره یکی از تأثیرگذارترین و سودآورترین صنایع جهان بوده است. اما اهمیت این صنعت فراتر از اعداد و ارقام اقتصادی است. فیلم‌ها، سریال‌ها و موسیقی‌های آمریکایی نه‌تنها مردم را سرگرم می‌کنند، بلکه به‌عنوان سفیران فرهنگی این کشور عمل کرده و ارزش‌ها، آرمان‌ها و سبک زندگی آمریکایی را به گوشه‌وکنار جهان صادر می‌کنند. این صنعت با داستان‌سرایی قدرتمند خود توانسته تصویری از جامعه آمریکا را در ذهن میلیاردها انسان در سراسر گیتی نقش بزند، تصویری که گاه واقعی و گاه آرمان‌گرایانه است، اما همواره تأثیری ماندگار بر جای گذاشته است.

🔹تاریخ نشان داده است که بسیاری از تحولات بزرگ بشری، مانند فتح فضا، پیشرفت در فناوری اطلاعات یا مبارزه با بیماری‌های همه‌گیر، نتیجه همسویی رویاها، آینده‌پژوهی و سیاست‌گذاری بوده‌اند که سفر به ماه یکی از نمونه‌های آن است. ارتباط بین سیاست‌گذاری، آینده‌پژوهی و رویاپردازی یک رابطه پویا و چندوجهی است که در شکل‌دهی به آینده‌ای بهتر و پایدار نقش اساسی دارد. این سه حوزه در کنار هم می‌توانند به ایجاد چشم اندازهای بلندمدت، برنامه‌ریزی راهبردی و اجرای اقدامات موثر کمک کنند.